Czym jest psychotraumatologia ?
Psychotraumatologia jest nową nauką, wkraczającą w przestszeń nauk o człowieku, która swoim obszarem zainteresowań obejmuje specyfikę całokształtu ludzkich reakcji na najbardziej obciążające doświadczenia życiowe, określane mianem przeżyć traumatycznych. Powstanie psychotraumatologii to efekt rozwoju ogólnie rozumianej wiedzy o ludzkiej psychice spostrzeganej z różnych perspektyw, bowiem doświadczenia traumatyczne są tak stare jak sama ludzkość. Można nawet uznać, że są starsze niż ludzkość, ponieważ dotyczą także świata zwierząt. Dotychczas nie były one jednak w pełni rozumiane, a co za tym idzie, metody ich leczenia nie zawsze były dobierane w optymalny sposób.
Wyodrębnienie psychotraumatologii jako osobnej dziedziny było możliwe dzięki osiągnięciom takich nauk jak psychologii, psychoanalizy, neuropsychologii, biologii i medycyny, oraz rozwojowi różnych nurtów psychoterapii.
Psychotraumatologia wykorzystuje zdobycze różnych szkół psychoterapii (behawioralno – poznawczej, psychodynamicznej, psychoanalitycznej, terapii EMDR i in.), aby możliwie najbardziej skutecznie leczyć pacjentów doświadczających traum psychicznych.
Jako dziedzina wiedzy, psychotraumatlogia stanowi rodzaj specjalizacji, dodatkowego wykształcenia, jakie mogą uzyskać psychologowie, psychoterapeuci, lekarze, nauczyciele oraz osoby innych profesji, zajmujące się zawodowo profesjonalnym wsparciem dzieci, młodzieży i dorosłych zmagających się z traumatycznymi przeżyciami. Wykorzystywanie różnych technik psychoterapii ma zoptymalizować dobór metod terapeutycznych do specyfiki i symptomatyki konkretnego pacjenta w najbardziej pomocny sposób.
Stopniowość szkolenia z psychotraumatologii.
Zgodnie z modelem szkolenia zaczerpniętym z Instytutu Psychoterapii Zintegrowanej w Monachium szkolenie z psychotraumatologii jest dwustopniowe.
I stopień: „Psychotraumatologia praktyczna”
Stanowi zakres wiedzy dotyczący rozumienia specyfiki przeżyć traumatycznych z jakimi borykają się ludzie „od kołyski aż po grób.” Omawia nowy sposób rozumienia samej istoty przeżycia traumatycznego, a także jego specyfikę, w tym specyfikę pamięci traumatycznej. Cykl ten ma uwrażliwiać odbiorców na, zarówno bezpośrednie jak i ukryte formy traumatyzacji, jakich mogą doświadczać ich pacjenci/ klienci/ podopieczni. Określa także podstawowe metody pracy z traumą oraz uwarunkowania ich stosowania w praktyce. Podejmuje zagadnienia rezyliencji, uwzględniające uwarunkowania odporności psychicznej oraz podnoszenia zdolności do radzenia sobie z traumatycznymi doświadczeniami.
II stopień: „Psychotraumatologia zaawansowana”
Celem tego etapu szkolenia jest pogłębienie treści omawianych podczas szkolenia w trakcie I stopnia „Psychotraumatologii praktycznej”, oraz poszerzenie ich o niektóre, wcześniej pominięte zagadnienia. Bazą teoretyczną służącą pogłębianiu poziomu podstawowego jest teoria oparta o metodę psychoterapii psychoanalitycznej. Moduł zaawansowany stawia nacisk na zagadnienia specyfiki psychoterapii doświadczeń traumatycznych w odniesieniu do konkretnej psychodynamiki zaburzenia.
Zgodnie z wytycznymi Instytutu Psychoterapii Zintegrowanej w Monachium, aby uzyskać certyfikat psychotraumatologa, kandydat musi posiadać wykształcenie i kompetencje w zakresie psychoterapii, w którejkolwiek spośród rekomendowanych szkół psychoterapii (beahwioralno – poznawczej, psychodynamicznej, psychoanalitycznej, Gestalt itp.). Jeśli osoba szkoląca się w zakresie psychotraumatologii nie posiada takiego wykształcenia, proponujemy udział w pośrednim etapie szkolenia o nazwie: „Wprowadzenie do psychoterapii psychoanalitycznej”, które obejmuje 14 11- to godzinnych zjazdów szkoleniowych, a którego zadaniem jest wyposażyć uczestników w podstawy warsztatu psychoterapeutycznego.
Kim jest psychotraumatolog ?
Psychotraumatologiem może zostać osoba, która ukończyła studia wyższe oraz posiada odpowiednie kompetencje osobowościowe, przestrzega zasad etyki zawodowej i kieruje się ogólnie rozumianymi normami moralnymi. Preferowane kierunki to psychologia, pedagogika, studia medyczne i pokrewne, lecz także, w uzasadnionych przypadkach absolwenci innych dziedzin, którzy mają w obszarze swoich zainteresowań lub praktyki kontakt z osobami doświadczającymi traumatycznych przeżyć. Uznajemy, że wiedza z zakresu psychotraumatologio jest pomocna nie tylko psychologom i psychoterapeutom, lecz także może być wysoce użyteczna np. w stosunku do dyrektorów różnych instytucji, nauczycielom, pielęgniarkom, czy funkcjonariuszom służb mundurowych.
Psychotraumatolog to specjalista w zakresie profesjonalnej pracy z osobami doświadczonymi traumatycznymi przeżyciami. Osoba, która zdobyła wiedzę odnośnie rozumienia dynamiki, symptomatyki, specyfiki traumatycznych doświadczeń oraz przynajmniej podstawową wiedzę odnośnie ich leczenia.
Kwestia używania tytułu „psychotraumatolog” nie jest uregulowana prawnie. Niektórzy absolwenci szkolenia z „Psychotraumatologii praktycznej” używają tego tytułu, inni czekają do uzyskania certyfikatu, aby móc się nim posługiwać.
Warunki ukończenia szkolenia
Ukończenie szkolenia odbywa się na zasadzie obecności oraz aktywnego udziału w zajęciach. Szkolenie kończy się uzyskaniem „Dyplomu ukończenia szkolenia” na określonym poziomie. Uzyskanie certyfikatu psychotraumatologa Instytutu Psychoterapii Zintegrowanej w Monachium wymaga spełnienia dodatkowych warunków opisanych na stronie internetowej Fundacji Pomorskie Centrum Psychotraumatologii w Gdańsku www.psychotraumatologia.com.pl